Ποινική Ιατρική Ευθύνη

iatriko-dikaio

Ποινική Ιατρική Ευθύνη

Ποινική είναι η ευθύνη που υπέχει ένας ιατρός, όταν με πράξεις ή παραλείψεις του παραβιάζει διατάξεις του Ποινικού Κώδικα ή ειδικών ποινικών νόμων. Η ποινική ευθύνη είναι ανεξάρτητη από την αστική, με αποτέλεσμα ένα ιατρικό σφάλμα να μπορεί να επιφέρει τόσο ποινική, όσο και αστική ευθύνη. Η δικαστική διαδικασία διενεργείται από διαφορετικά δικαστήρια, από τα ποινικά και τα πολιτικά δικαστήρια αντίστοιχα, δε μπορεί να αποκλειστεί μάλιστα η περίπτωση να εκδοθούν αποφάσεις δικαστηρίων να είναι αντιφατικές μεταξύ τους, να δικαιωθεί δηλαδή ο ιατρός στο πολιτικό δικαστήριο και να καταδικασθεί στο ποινικό, ή το αντίστροφο. Περαιτέρω, μία ποινική καταδίκη επιφέρει, αυτομάτως, αμαύρωση του ποινικού μητρώου του ιατρού, καθώς και εκκίνηση πειθαρχικής διαδικασίας σε βάρος του, ενώ δεν προβλέπονται αντίστοιχες συνέπειες στο πεδίο της αστικής ευθύνης.

Υφίσταται ένας αρκετά μεγάλος αριθμός ποινικών αδικημάτων, τα οποία μπορούν να τελεστούν από ιατρό. Εντούτοις, τα αδικήματα που αποτελούν τον «κορμό» της ιατρικής ποινικής ευθύνης και έχουν τη μεγαλύτερη σπουδαιότητα είναι αυτά που ανάγονται στην ιατρική αμέλεια, που οφείλονται δηλαδή σε ιατρικό σφάλμα το οποίο τελείται χωρίς πρόθεση εκ μέρους του ιατρού (άρθρο 28 Ποινικού Κώδικα). Πρόκειται για την ανθρωποκτονία από αμέλεια και τη σωματική βλάβη από αμέλεια.

Συνοπτικά, παρατίθεται ενδεικτική λίστα των πιθανών ποινικών αδικημάτων :

                            ΠΟΙΝΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ ΙΑΤΡΩΝ

  • Ανθρωποκτονία από αμέλεια (302 ΠΚ)
  • Ανθρωποκτονία εξ οίκτου ορμώμενη, ανθρωποκτονία με συναίνεση (300 ΠΚ) – εκδήλωση ευθανασίας
  • Σωματική βλάβη από αμέλεια (314 ΠΚ)
  • Έκθεση (306 ΠΚ)
  • Παράλειψη λυτρώσεως από κίνδυνο ζωής (307 ΠΚ)
  • Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης (304 ΠΚ)
  • Ψευδής ιατρική πιστοποίηση (221 ΠΚ)
  • Πλαστογραφία (216 ΠΚ)
  • Δωροδοκία (235 ΠΚ) – Ιδιότητα δημοσίου υπαλλήλου στο πρόσωπο του ιατρού
  • Έκδοση ψευδούς βεβαιώσεως (242 ΠΚ) – όπως παραπάνω. Την ιδιότητα όμως του δημοσίου υπαλλήλου αποκτούν, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, και ιδιώτες ιατροί που εκδίδουν ιατρικά πιστοποιητικά ή μετέχουν σε επιτροπές που τα εκδίδουν
  • Παράβαση καθήκοντος (259 ΠΚ) – όπως παραπάνω
  • Παραβίαση επαγγελματικής εχεμύθειας (371 ΠΚ) – Θέματα ιατρικού απορρήτου
  • Διατάραξη οικογενειακής τάξεως (354 ΠΚ) – Μόνο σε περίπτωση εξωσωματικής γονιμοποίησης επί ελλείψει συναίνεσης της συζύγου
  • Το αδίκημα της άρνησης ιατρών (441 ΠΚ) – Άρνηση εκτέλεσης ιατρικών καθηκόντων χωρίς δικαιολογημένο κώλυμα.
  • Αντιποίηση ιατρικού επαγγέλματος (175 ΠΚ)
  • Παράνομη έκδοση ιατρικών συνταγών για χορήγηση ναρκωτικών (άρθρο 7 Ν.1729/1987)
  • Παραβίαση του νόμου περί προστασίας προσωπικών δεδομένων (άρθρο 22 Ν. 2472/1997)